دعای عرفه سالار شهیدان حضرت ابا عبداللّه‏ الحسین (ع) یکی از دعاهای مأثوری است که از مضامین بلند و معارف عمیق برخوردار است. شرح تفصیلیِ همه فقره‏های آن، به چندین جلد کتاب نیازمند است.

محتوای بلند این دعای نورانی نشانه ی صدور این متن از زبان معصوم (ع)است.

در نخستین فراز دعای عرفه، امام حسین (ع) ادب دعا را مراعات نموده و نکاتی را مطرح فرموده است: همه جهان هستی فعل خداست، حاکمِ مطلقِ نظامِ هستی، ذات اقدس الهی است، حکومت خدا گاهی به صورت قضا و گاهی به صورت عطا ظهور می‏کند، قدرت الهی نامحدود است و هیچ موجودی توان جلوگیری از قضا و عطای او را ندارد.

بخش آغازین دعای شریف عرفه محتوای عمومی دارد، مسألت کردن از خدا، در میان گذاشتن مشکلات با ذات اقدس الهی، حوائج علمی و عینی را از او خواستن و... این‏ها در سایر دعاها نیز هست، لیکن سلطان مباحث دعای عرفه و کوهان بلند معارف آن، قسمت‏های پایانی دعاست که شباهت محتوایی با سخنان دیگر امام حسین (ع)دارد.

 امام حسین (ع) در فرازی از این دعای نورانی به پیشگاه پروردگار عرضه می دارد: «لَوْ حَاوَلْتُ وَ اجْتَهَدْتُ مَدَی الاْءَعْصَارِ وَ الاْءَحْقَابِ لَوْ عُمِّرْتُهَا أَنْ أُوءَدِّیَ شُکْرَ وَاحِدَةٍ مِنْ أَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذَلِکَ إِلا بِمَنِّکَ الْمُوجَبِ عَلَیَّ بِهِ شُکْرُکَ أَبَدا جَدِیدا وَ ثَنَاءً طَارِفا عَتِیدا»،

 امام حسین (ع) با تبیین ناتوانی انسان از ستایش خدا و این‏که بهترین راه ستایش خدا اظهار ناتوانی است، چنان که توجه به عجز از معرفت، معرفت خداست اظهار داشته‏اند:

که اگر عمر طولانی به او دهند و او در این مدت با کوشش فراوان شکر یکی از نعمت‏های خدا را بخواهد به جا آورد، هرگز نمی‏تواند؛ زیرا توفیق شکر هر یک از نعمت‏های خدا، نعمت جدید است که نیاز به شکر تازه دارد و این شکر جدید نیز نعمت تازه‏ای است.... و این سلسله تا بی‏نهایت و در حقیقت این نعمت‏های نو از لوازم آن نعمت اصلی است. بنابراین، شکر یک نعمت با تمام لوازم آن توان فرساست.»